Η ώρα της Αποκριάς ...

Dr. Σμαράγδη Αρβανίτη
Αρχαιολόγος

Οι Απόκριες στην Ελλάδα και στον Κόσμο

 

Οι Απόκριες θυμίζουν σε όλους μας, σε κάθε γωνιά της υδρογείου, Καρναβάλι! Συμβολίζει τις εναλλαγές και τις αντιθέσεις μέσα στη ζωή: η γέννηση και ο θάνατος, το γέλιο και το κλάμα, η χαρά και η λύπη, το τέλος του χειμώνα και η αρχή της άνοιξης. Οι μάσκες κρύβουν επιθυμίες, πόθους, όνειρα. Συχνά αποτελούν ένα άλλοθι, μια δικαιολογία και μια αφορμή.

Το καρναβάλι, από την ιταλική λέξη carnavale προέρχεται από το carne – levame που σημαίνει άρση του κρέατος, δηλαδή Αποκριά! Στη μορφή που το γνωρίζουμε σήμερα διαμορφώθηκε στην Ιταλία το Μεσαίωνα. Στην Ιταλία οι γιορτές της Αποκριάς και το καρναβάλι έχουν το δικό τους ιδιότυπο χαρακτήρα. Το έθιμοδιαδόθηκε σε όλες τις χώρες και επηρεάστηκε και εμπλουτίστηκε από τα τοπικά έθιμα και τις παραδόσεις. Παντού όμως κυριαρχεί το άρμα του βασιλιά Καρνάβαλου και οι χοροί των μεταμφιεσμένων.

Σύμφωνα με μια άλλη θεωρία η λέξη προέρχεται από το carnus navalis που σημαίνει αμαξίδιο ναυτικό, διότι στις παρελάσεις που έρχονταν από την Ελευσίνα και έφερναν τον Ιερό Πέπλο στον Παρθενώνα μέσω της Ιεράς Οδού, παρήλαυνε και ένα μοντέλο ιερού πλοίου όπως π.χ. η Πάραλος από τη Δήλο και έτσι δόθηκε το όνομα «κάρρο – ναβάλε» που ερμηνεύεται ως καρότσι - καϊκι ναυτικό. Σε αρχαία αγγεία βλέπουμε παράσταση του Διονύσου να κάθεται σε ένα τέτοιο τροχοφόρο κάρρο – ναβάλε. Τα γνωστά σε όλους μας άρματα και το ομοίωμα του Καρνάβαλου είναι η συνέχεια από τις γιορτές των Βακχαναλίων.

Τα καρναβάλια με τη σημερινή τους μορφή στις μεγάλες πόλεις μας ήρθαν εδώ και 500 χρόνια από την Ευρώπη και μάλιστα από την Ιταλία.

 

Η συνέχεια εδώ

 

 

 

 

 

Βασίλης Αναστασόπουλος