Δημοτικό σχολείο Ψαρίου - σχολική περίοδος 1947-1958

Δημοτικό σχολείο Ψαρίου – σχολική περίοδος 1947-1958

 

Ενδεικτικόν 1

Η μαθήτρια Αναστασοπούλου Ιωαν. Σταυρούλα πατρός γεωργού διακούσα πάντα τα μαθήματα της Πρώτης (Α’) τάξεως του σχολείου τούτου κατά το σχολικόν έτος 1947-1948 προάγεται εις την Δευτέραν (Β’) τάξιν με τον βαθμόν καλώς επτά (7).

Η διαγωγή της υπήρξε Κοσμιωτάτη

Εδαμαλίσθη κατά το έτος ----

 

Εν Ψάρι Ηραίας τή 28 Ιουνίου 1948

Η Διευθύντρια                   0 Διευθυντής

Γ. Στρίκου; (Ουρ. Κάλχα;)       Γ. Δάρας;

 

Ενδεικτικόν 2

Ο μαθητής Κωνσταντόπουλος Βασιλ. Παναγιώτης πατρός γεωργού διακούσας πάντα τα μαθήματα της Δευτέρας τάξεως του σχολείου τούτου κατά το σχολικόν έτος 1948-1949 προάγεται είς την Τρίτην Γ’ τάξιν με τον βαθμόν Λίαν καλώς οκτώ (8).

Η δε διαγωγή του υπήρξε Κοσμιωτάτη

Έχει δε δαμαλισθή κατά το έτος ---

 

Έν Ψάρι Ηραίας τή 3η Ιουλίου 1949

Η Διευθύντρια

Γ. Στρίκου

 

Ενδεικτικόν 3

Ο μαθητής Καλογερόπουλος Δημ. Νικόλαος πατρός γεωργού διακούσας πάντα τα μαθήματα της Πρώτης Α’ τάξεως του σχολείου τούτου κατά το σχολικόν έτος 1948-1949 προάγεται είς την Δευτέραν Β’ τάξιν με τον βαθμόν Καλώς έξ (6).

Η δε διαγωγή του υπήρξε Κοσμιωτάτη

Έχει δε δαμαλισθή κατά το έτος ---

 

Έν Ψάρι Ηραίας τή 3η Ιουλίου 1949

Η Διευθύντρια

Γ. Στρίκου

 

Ενδεικτικόν 4

Ο μαθητής Αναστασόπουλος Ιωαν. Παναγιώτης πατρός γεωργού διακούσας πάντα τα μαθήματα της Πρώτης Α’ τάξεως του σχολείου τούτου κατά το σχολικόν έτος 1948-1949 προάγεται είς την Δευτέραν Β’ τάξιν με τον βαθμόν Λίαν καλώς οκτώ (8).

Η δε διαγωγή του υπήρξε Κοσμιωτάτη

Έχει δε δαμαλισθή κατά το έτος ---

 

Έν Ψάρι Ηραίας τή 3η Ιουλίου 1949

Η διευθύντρια

Γ. Στρίκου

 

Ενδεικτικόν 5

Η μαθήτρια Πανουσοπούλου Γεωργία Κων/νου πατρός ορφανή διακούσασα πάντα τα μαθήματα της Πρώτης (Α’) τάξεως του σχολείου τούτου κατά το σχολικόν έτος 1949-1950 προάγεται είς την Δευτέραν (Β’) Τάξιν με τον βαθμόν Καλώς (7;) επτά.

Η διαγωγή της υπήρξε Κοσμιωτάτη

Εδαμαλίσθη κατά το έτος ---

 

Έν Ψάρι Ηραίας τή 25η Ιουνίου 1950

Η Διευθύντρια

Γ. Στρίκου

 

Ενδεικτικόν 6

Ο μαθητής Γκιώνης Δημήτριος Ιωάννου πατρός γεωργού διακούσας πάντα τα μαθήματα της Τρίτης (Γ’) τάξεως του σχολείου τούτου κατά το σχολικόν έτος 1949-1950 προάγεται είς την Τετάρτην (Δ’) Τάξιν με τον βαθμόν Λίαν καλώς (8;) οκτώ.

Η διαγωγή του υπήρξε Κοσμιωτάτη

Εδαμαλίσθη κατά το έτος ---

 

Έν Ψάρι Ηραίας τή 25η Ιουνίου 1950

Η Διευθύντρια

Γ. Στρίκου

 

Ενδεικτικόν 7

Ο μαθητής Παναγιώτης Αναστασόπουλος του Ιωάν. πατρός γεωργού διακούσας πάντα τα μαθήματα της Πέμπτης τάξεως του σχολείου τούτου και υποστάς τας νενομισμένας εξετάσεις κατά το σχολικόν έτος 1952-1953 προάγεται με τον βαθμόν

Καλώς έξ (6)[1]

Η διαγωγή του υπήρξε Κοσμιωτάτη[2]

 

‘Εν Ψάρι τή 21 Ιουνίου 1953

Ο Διευθυντής

Σ. Σταματόπουλος

 

Ενδεικτικόν 8

Ο μαθητής Παναγιώτης Γκιώνης του Αριστείδου πατρός γεωργού διακούσας πάντα τα μαθήματα της Πέμπτης τάξεως του σχολείου τούτου και υποστάς τας νενομισμένας εξετάσεις κατά το σχολικόν έτος 1952-1953 προάγεται με τον βαθμόν

Καλώς έξ (6)

Η διαγωγή του υπήρξε Κοσμιωτάτη

 

Έν Ψάρι τη 21 Ιουνίου 1953

Ο Διευθυντής

Σ. Σταματόπουλος

 

Ενδεικτικόν 9

Ο μαθητής Νικόλαος Γκιώνης του Ιωάν. πατρός γεωργού διακούσας πάντα τα μαθήματα της Τρίτης Γ’ τάξεως του σχολείου τούτου και υποστάς τας νενομισμένας εξετάσεις κατά το σχολικόν έτος 1952-1953 προάγεται με τον βαθμόν

Λίαν Καλώς επτά (7)

Η διαγωγή του υπήρξε Κοσμιωτάτη

 

Έν Ψάρι τή 21 Ιουνίου 1953

Ο Διευθυντής

Σ. Σταματόπουλος

 

Ενδεικτικόν 10

Ο μαθητής Παναγιώτης Πανουσόπουλος του Θεοδ. πατρός ορφανός διακούσας πάντα τα μαθήματα της Πέμπτης (Ε’) τάξεως του σχολείου τούτου και υποστάς τας νενομισμένας εξετάσεις κατά το σχολικόν έτους 1952-1953 προάγεται με τον βαθμόν

Λίαν Καλώς οκτώ (8)

Η διαγωγή του υπήρξε Κοσμιωτάτη

 

Έν Ψάρι τή 21 Ιουνίου 1953

Ο Διευθυντής

Σ. Σταματόπουλος

 

Ενδεικτικόν 11

Ο μαθητής Στασινόπουλος Ιωάννης του Βασιλείου πατρός γεωργού διακούσας πάντα τα μαθήματα της Δευτέρας τάξεως του σχολείου τούτου κατά το σχολικόν έτος 1954-1955 και τας νενομισμένας εξετάσεις υποστάς εκρίθη άξιος προαγωγής με τον γενικόν βαθμόν Καλώς Επτά (7)

Και διαγωγήν Κοσμία

 

Έν Ψάρι Ηραίας τή 26 Ιουνίου 1955

Ο Διευθυντής

Γ. Καρπούζος

 

Ενδεικτικόν 12

Η μαθήτρια Σταματοπούλου Μαρίνα του Παναγιώτου πατρός γεωργού διακούσασα πάντα τα μαθήματα της Τετάρτης τάξεως του σχολείου τούτου κατά το σχολικόν έτος 1955-1956 και τας νομίμους εξετάσεις υποστάσασα εκρίθη αξία προαγωγής είς την Πέμπτην τάξιν με τον βαθμόν Σχεδόν Καλώς πέντε (5)

Διαγωγή δε επειδείξατο Κοσμιωτάτη

 

‘Εν Ψάρι Ηραίας τή 24 Ιουνίου 1956

Ο Διευθυντής

Γ. Καρπούζος

 

Ενδεικτικόν 13

Ο μαθητής Μαυραειδόπουλος Δημήτριος του Αναστασίου πατρός γεωργού διακούσας πάντα τα μαθήματα της Τρίτης (Γ’) τάξεως του σχολείου τούτου κατά το σχολικόν έτος 1957-1958 και τας νομίμους εξετάσεις υποστάς εκρίθη άξιος προαγωγής με τον γενικόν βαθμόν Σχεδόν καλώς πέντε (5)

και διαγωγήν Κοσμία

 

Έν Ψάρι Ηραίας τή 22 Ιουνίου 1958

Ο Διευθυντής       Ο Διευθυντής

Γ. Καρπούζος[3]     Δ. Τουντόπουλος

 

Σχόλια – Παρατηρήσεις

Κατά το 1948, σύμφωνα με το Ενδεικτικό 1, στο οποίο εμφανίζονται δύο υπογραφές -διευθυντού και διευθύντριας-, μάλλον η Γεωργία Στρίκου αντικαθιστά τον Γιώργο Δάρα από Σέρβου. Η υπογραφή του διευθυντή στο Ενδεικτικό 1 δεν μοιάζει με το όνομα Δάρα, όμως, όπως μας πληροφόρησε ο γηραιός Ψαραίος Γιάννης Αν. Πανουσόπουλος – Καλαμάτας (1925), πριν από την Γ. Στρίκου, δάσκαλος στο Ψάρι ήταν ο Γ. Δάρας. Ο Νίκος Χρ. Ζαφειρόπουλος, στο βιβλίο του «Ψάρι Ηραίας Γορτυνίας (1998), και συγκεκριμένα στην σελίδα 32 μας πληροφορεί ότι πριν την Γ. Στρίκου, δασκάλα ήταν η Ουρανία Κάλχα. Τούτο είναι αληθές μερικώς, διότι, όπως μας πληροφορεί η Μαρίνα Αν. Αναστασοπούλου (μητέρα του γράφοντος), η Ουρανία Κάλχα αντικατέστησε τον Γιώργο Δάρα για ένα περίπου μήνα διότι αυτός ήταν επιστρατευμένος.

Διαβάστε το βιβλίο του Ν. Ζαφειρόπουλου στην σελίδα 32 εδώ.

Στα πρώτα έξη Ενδεικτικά, δασκάλα φαίνεται να είναι η Γεωργία Στρίκου με καταγωγή από Σέρβου. Είχε δε αδελφές τις: Μαριγούλα, Κατερίνη, Ελένη, Γιαννούλα και Γεωργία και αδελφό τον Πανάγο. Είχε παντρευτεί τον Ανδρέα Κομνηνό από Λυκούρεση. Η αδελφή της η Ελένη ήταν η μητέρα του σπουδαίου Σερβαίου δασκάλου και λαογράφου Θεόδωρου Τρουπή. Τις πληροφορίες για την οικογενειακή κατάσταση της Γεωργίας Στρίκου μας έδωσε η Μαρίνα Αν. Αναστασοπούλου (μητέρα του γράφοντος).

Αναλυτικότερες όμως πληροφορίες για την Γεωργία Στρίκου, συλλέξαμε από την Helene Bourillon,  κόρη του μεγάλου Θεόδωρου Τρουπή. Ήλθαμε σε επικοινωνία μαζί της – εργάζεται και κατοικεί μόνιμα στις Βρυξέλλες (Βέλγιο)- και μας είπε: Ο Δημήτρης Στρίκος και η γυναίκα του Μαρίνα (το γένος Λιατσοπούλου), είχαν 8 παιδιά, τον Ηλία, τον Πανάγο, και τον Αναστάση (Τασούλης, παππούς του Αναστάσιου Στρίκου[4]) και τις εξής τσιούπες: Μαριγούλα, Ελένη (γιαγιά μου), Γιαννούλα, Κατερίνη και η Γεωργία η Δασκάλα, σύζυγος Κομνηνού. Η Γιαννούλα ήταν παντρεμένη με χήρο[5], νομίζω, στου Ψάρι. Ήταν 8 παιδιά μαζί με τη δασκάλα, 3 παιδιά και 5 τσιούπες! Η προγιαγιά μου η Μαρίνα, είχε και ένα ένατο παιδί, τον Θανάση, που το έφαγε μωρό το γουρούνι, και το έκανε συνταρακτικό διήγημα ο πατέρας μου Θεόδωρος Τρουπής.

Το διήγημα αυτό του Θεόδωρου Τρουπή διαβάστε το εδώ! 

Σύμφωνα με τα έξη (6) πρώτα Ενδεικτικά που δημοσιεύουμε, η Γεωργία Στρίκου θήτευσε στο σχολείο Ψαρίου από την περίοδο 1947;-1948 έως και το 1952.  Την διαδέχθηκε καθώς φαίνεται ο δάσκαλος Σωτήρης Σταματόπουλος από την Αετορράχη Γορτυνίας Αρκαδίας (Ενδεικτικά 7-10) για την περίοδο 1952-1953. Από το Ενδεικτικό 11 έως και 13, δάσκαλος στο Ψάρι εμφανίζεται ο Γιώργος Καρπούζος από την Λυσσαρέα Αρκαδίας για την περίοδο 1954-1958, σύμφωνα πάντοτε με τα δημοσιευμένα Ενδεικτικά. Στο υπ. αρ. 13 Ενδεικτικό, διακρίνονται δύο υπογραφές διευθυντών, του Γιώργου Καρπούζου και του Δημήτρη Τουντόπουλου από Λυσσαρέα, έν προκειμένω, όπως μας ενημερώνει ο δάσκαλος Γιάννης Νικολακόπουλος από την Αετορράχη, ο μεν πρώτος υπογράφει το Ενδεικτικό στις 22 Ιουνίου 1958, όταν τελείωσε η σχολική χρονιά, ο δε δεύτερος, υπογράφει στις 12/9/1948, σαν νέος πλέον δάσκαλος, την εγγραφή του συγκεκριμένου μαθητή στο μαθητολόγιο της καινούργιας σχολικής χρονιάς. 

Αναλυτικά για τον Σωτήρη Σταματόπουλο διαβάστε εδώ.

Στα Ενδεικτικά από 1 έως και 6, με την Γ. Στρίκου ως δασκάλα, διακρίνεται η φράση «Εδαμαλίσθη κατά το έτος ---», ή «»έχει δε δαμαλισθή κατά το έτος ---». Διακρίνουμε εδώ τον εμβολιασμό κατά της ευλογιάς (δαμαλισμός), ο οποίος όμως δεν είχε λόγω ύπαρξης από το 1950 και μετά, σύμφωνα πάντοτε με τα δημοσιευμένα Ενδεικτικά.

Αναλυτικά όμως περί της ιστορίας του δαμαλισμού, διαβάστε ένα σχετικό άρθρο εδώ. 

Στα 11 από τα 13 Ενδεικτικά, η διαγωγή μαθητών και μαθητριών είναι Κοσμιωτάτη. Σε δύο όμως, και συγκεκριμένα στα Ενδεικτικά με τους αριθμούς 11 & 13, η διαγωγή των μαθητών είναι Κοσμία! Οι μαθητές αυτοί είναι οι Στασινόπουλος Ιωάννης του Βασιλείου και Μαυραειδόπουλος Δημήτρης του Αναστασίου. Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τι «εγκλήματα!» έκαναν οι μικροί μαθητές για να τύχουν διαγωγής Κοσμίας. Όμως, ο ένας μαθητής έκ των δύο, ο Δημήτρης Αν. Μαυραειδόπουλος, μας ιστορεί: όταν είδα το ενδεικτικό με την διαγωγή Κοσμία, ρώτησα τον δάσκαλο γιατί έτυχα αυτής της διαγωγής και μου απάντησε: διότι μου είχες αντιμιλήσει!!

Μάλιστα, ο ίδιος πάλι, ο Δημήτρης Αν. Μαυραειδόπουλος, μας έδωσε επιστολή του που δημοσιεύθηκε στην κυριακάτικη αθηναϊκή εφημερίδα «Άρθρο» στις 28.11.2010, με τον τίτλο «Οι εκπαιδευτικοί στον κόσμο τους», όπου δεν παραλείπει να χαρακτηρίσει ως ατάλαντο τον συγκεκριμένο δάσκαλό του:

Τι έχουμε αύριο και είναι κλειστά τα σχολεία; ρώτησα μητέρα που ζήτησε από τον εργοδότη της να της επιτρέψει να φέρει τα δύο της παιδιά στον χώρο εργασίας. Καμιά, μου απάντησε. Έχουν την γενική τους συνέλευση. Το ίδιο απάντησαν άλλες δύο μητέρες, οι οποίες ζήτησαν άδεια άνευ αποδοχών γιατί δεν είχαν που να αφήσουν τα παιδιά τους. Χάθηκε το σαββατοκύριακο; διαμαρτυρήθηκε ο λογιστής της εταιρείας. Κι εγώ συμμετέχω σε επαγγελματικό σωματείο καθώς και σε άλλους δύο συλλόγους, αλλά ποτέ οι γενικές συνελεύσεις δεν λαμβάνουν χώρο σε ημέρα και ώρα εργασίας.

Από όσο γνωρίζω αυτό συμβαίνει σε όλους τους ιδιωτικούς επαγγελματικούς χώρους.  Αντιθέτως αυτή η παραφωνία λαμβάνει χώρο στο δημόσιο και στις ΔΕΚΚΟ, που γι’ αυτούς ο μήνας έχει εννιά. Ναι να’ ταν μόνο αυτό! Οι ίδιοι οι δάσκαλοι καλούν ανάλγητα στις 12 το μεσημέρι τους γονείς για τις βαθμολογίες των παιδιών αντί στο τέλος της εργασίας όπως θα ταίριαζε. Τέσσερις μήνες διακοπές, χώρια τα σαββατοκύριακα, δεν φτάνουν, πλαντάζουν στη δουλειά.

Και να μάθαιναν τα παιδιά μας γράμματα, χαλάλι τους. Από τις 32 χώρες που διαγωνίζονται τα ελληνόπουλα, μόλις που καταλαμβάνουμε την προτελευταία θέση. Αλλά και τα χρυσοπληρωμένα πτυχία που δίνουν είναι άνευ αξίας. Δεν φταίνε μόνο αυτοί που ακολούθησαν το εκπαιδευτικό επάγγελμα από βιοπορισμό και όχι από φύση. Κανένας παράγοντας δεν θύμισε στους εκπαιδευτικούς μας, που τα θέλουν όλα δικά τους, ότι στα αντίστοιχα σχολεία της Ευρώπης, όπως η γειτονική Ιταλία, όπου η εκπαίδευση είναι 6ημερη και τα παιδιά παραμένουν (όσα επιθυμούν) στις αίθουσες, έως τις 5 το απόγευμα μελετώντας και κάνοντας επαναλήψεις των μαθημάτων. Έτσι οι γονείς τα παραλαμβάνουν χωρίς άγχος στο τέλος της εργασίας τους. Μήπως πρέπει κι εμείς εδώ να αναθεωρήσουμε κάποια πράγματα στην ανατολίτικη νοοτροπία μας;

Είναι σημαντικός παράγων ο δάσκαλος στη ζωή μας. Φέρνω στο μυαλό μου τον Μ. Αλέξανδρο, που δήλωσε για τον δάσκαλό του Αριστοτέλη: «ο πατέρας μου έδωσε το ζην και ο δάσκαλός μου το ευ ζην». Ο Ν. Καζαντζάκης στην αυτοβιογραφία του γράφει «ο πατέρας μου με παρέδωσε στον πρώτο δάσκαλο λέγοντάς του: Δάσκαλε το κρέας δικό σου, τα κόκαλα δικά μου. Μάθε του γράμματα, κάνε τον άνθρωπο».

Παρ’ όλα αυτά αξίζει να επευφημούμε και τους καλούς δασκάλους που γνώρισε ο καθένας στη ζωή του. Εγώ θα αναφερθώ, έστω και μετά, από 50 χρόνια, σε έναν άξιο δάσκαλο που ήρθε στην 3η δημοτικού σε ένα ορεινό χωριό της Αρκαδίας. Δημ. Τουντόπουλος ήταν το όνομά του, αλλά οι χωριανοί τον φώναζαν Μητσάκο, ίσως λόγω του μετρίου του αναστήματος. Μας βρήκε αγράμματους, διότι ο προηγούμενος[6] ήταν ατάλαντος και οι γονείς του τον έκαναν δάσκαλο για βιοπορισμό. Αυστηρός και δίκαιος με όσα παιδιά προσπαθούσαν. Με ευρύτερη παιδεία, καθώς ταυτόχρονα με τα γράμματα μας έμαθε οδική, χορό, τραγούδι, ψαλτική και αθλοπαιδεία. Φρόντισε να έλθουν εξωσχολικά βιβλία από την τότε βασιλική πρόνοια. Τότε θυμάμαι διάβασα τους μύθους του Αισώπου και έχουν αποτυπωθεί ακόμα στο μυαλό.

Με λιγότερα υλικά αγαθά ένα έθνος επιζεί, χωρίς παιδεία πεθαίνει».

Όλα τα δημοσιευμένα άρθρα του Δημ. Αν. Μαυραειδόπουλου στον αθηναϊκό τύπο, συγκεντρωμένα στο προσωπικό του ιστολόγιο εδώ.

 

Σε ένα αρχείο «PDF» με τα 13 Ενδεικτικά κατά σειρά χρονολογίας, μπορείτε να δείτε εδώ.

=================

Ευχαριστούμε θερμά τον ανώνυμο Ψαραίο; Την ανώνυμη Ψαραία;, που μας έδωσε το καταπληκτικό (για εμάς) αυτό αρχείο με τα 13 Ενδεικτικά της περιόδου 1947-1958, από τον σχολικό βίο των μικρών τότε μαθητών και μαθητριών στο Ψάρι.

Ευχαριστούμε επίσης θερμά τους πληροφορητές μας: την Helene Bourillon (με καταγωγή από Σέρβου), τον Γιάννη Νικολακόπουλο (δάσκαλο από την Αετορράχη), τον Γιάννη Αν. Πανουσόπουλο (Καλαμάτα), την Μαρίνα Αν. Αναστασοπούλου,, και τέλος, τον μικρό τότε μαθητή με την διαγωγή Κοσμία και επιτυχημένο σήμερα επιχειρηματία, τον Δημήτρη Αν. Μαυραειδόπουλο.  

Το διήγημα του Θεόδωρου Τρουπή για τον Θανάση, αδελφό της Γεωργίας Στρίκου, συλλέξαμε από την σελίδα του χωριού Σέρβου κατόπιν υποδείξεως της κόρης του Helene Bourillon.

Τις πληροφορίες για τον δάσκαλο Σωτήρη Σταματόπουλο, αντλήσαμε από το βιβλίου του Γιάννη Νικολακόπουλου: Η Αετορράχη Αρκαδίας, τομ. Α', σελ. 240-243, Αθήνα 2014. 

Ο Νίκος Χρ. Ζαφειρόπουλος, μας έδωσε με τον δικό του γλαφυρό τρόπο τους δασκάλους και τις δασκάλες στο Ψάρι μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του.

Τα περί δαμαλισμού συλλέξαμε από το διαδίκτυο.  

 

 

 

 

 

Βασίλης Κ. Αναστασόπουλος



[1] Δυσανάγνωστη γραφή

[2] Δυσανάγνωστη γραφή

[3] Στο Ενδεικτικό 13 φαίνεται ότι τον Γ. Καρπούζο αντικαθιστά ο δάσκαλος Δημήτρης Τουντόπουλος.

[4] Ο Αναστάσης Στρίκος, εγγονός του Τασούλη, είναι σήμερα αρχιμουσικός στην φιλαρμονική της Βιέννης (Αυστρία).

[5] Εννοεί τον Χαράλαμπο Κωνσταντόπουλο (Λάμπρο).

[6] Στο Ενδεικτικό υπ. αρ. 13, διακρίνονται δύο υπογραφές διευθυντών, του Γ. Καρπούζου και του Δημ. Τουντόπουλου.