Ψάρι Ηραίας - Αρκαδίας

Τα Ιαματικά Λουτρά Ηραίας – η διαχρονική τους πορεία και αξία

Λεπτομέρειες

Δημοσιεύτηκε στις Τρίτη, 09 Ιουλίου 2019 11:38

Εμφανίσεις: 1575

Τα Ιαματικά Λουτρά Ηραίας – η διαχρονική τους πορεία και αξία 

Αυτός είναι ο τίτλος του βιβλίου του Σωκράτη Μάσσια για τα ιαματικά λουτρά της Ηραίας. Ένα βιβλίο διαστάσεων 20,5 χ 14 εκ., χαρτόδετο, 150 σελίδων, γραμμένο σε μονοτονικό σύστημα. Καλαίσθητο από πάσης άποψης το καινούργιο βιβλίο του πολυγραφότατου Σωκράτη Μάσσια που κατάγεται από την Τριποταμιά (Μπέλεσι) Αρκαδίας, στα όρια των τριών ποταμών, Αλφειού, Λάδωνα και Ερύμανθου.

          Γύρω από τους τρείς αυτούς ποταμούς, αναπτύχθηκε η σπουδαία πόλη της αρχαιότητας, η Ηραία, η οποία, μεταξύ των άλλων φιλοξενεί στην καρδιά της και ιαματικά λουτρά. Τα λουτρά αυτά, γνωστά από την αρχαιότητα, έπεσαν στη λήθη και ξεχάστηκαν για πολλούς αιώνες. Ο συγγραφέας του βιβλίου, ξεκινά την έρευνά του από την αρχαιότητα και φτάνει έως το σήμερα: «με τη είσοδο του 20^ου αιώνα τα αναβλύζοντα ύδατα στο Βρωμονέρι, που αποτελούσε μικρό οικισμό της κοινότητας Καλυβίων, αντιμετωπίζονται από την Πολιτεία με σοβαρότητα και δρομολογούνται διαδικασίες για την αναγνώριση και ανάδειξή τους».

          Οι ιαματικές πηγές των Λουτρών Ηραίας, συνεχίζει ο συγγραφέας, φαίνεται να είναι οι πρώτες που ανακηρύχθηκαν ως «ιαματικές», όπως τον πληροφορεί ο Ζήσης Αγγελίδης, Δρ. Υδρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, επιστημονικός σύμβουλος Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών.

          Ο συγγραφέας χωρίζει σε περιόδους το πόνημα του από τον 20^ο αιώνα και μετά, έτσι, «για τη λειτουργία των ιαματικών πηγών στα Λουτρά Ηραίας μέχρι το 1930», μας δίνει πληροφορίες μέσα από έγγραφα του υπουργείου Οικονομικών, που ζητούν να πληροφορηθούν εάν λειτουργούν και άλλες πηγές χωρίς χημική εξέταση. Η ενδελεχής έρευνα του συγγραφέα αλιεύει θησαυρούς, ο πρόεδρος της κοινότητας με την αριθ. 50/1936 αναφορά του γνωρίζει στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας τα κάτωθι: «Τοιαύται λαθραίαι Ιαματικαί Πηγαί είναι και του Κ. Πλαπούτα και άνευ χημικής εξετάσεως λειτουργούν». Με δημοσιεύματά του δε στην εφημερίδα «Η Φωνή της Γορτυνίας», ο κοινοτάρχης, αναφέρει ότι, το υπουργείο ουδέν απεφάνθη εισέτι. Ο κ. Πλαπούτας μεταχειρίζεται εις τους λουομένους την εξέτασιν των ιδικών μας λουτρών παρά του κ. Δαμβέργη έν έτει 1906, ενώ ούτος ήνοιξεν την πηγήν του το έτος 1916.

          Το 1938 (κυβέρνηση Μεταξά), με αναγκαστικό νόμο κηρύσσει απαλλοτριωτέες τις Ιαματικές Πηγές που βρίσκονται στην περιοχή της Ηραίας και έτσι γίνονται κρατικές. Μετά το 40, και έν μέσω κατοχής, αντίστασης και εμφυλίου, τα λουτρά υπολειτουργούν. Όμως, κατά τον εμφύλιο -που η περιοχή ήταν ανταρτοκρατούμενη-  ο συγγραφέας συλλέγει πληροφορίες από υπερήλικες, που τον πληροφόρησαν ότι: «οι στρατευμένοι αντάρτες στον δημοκρατικό στρατό, είχαν με ξύλα (τάβλες) καλύψει τους λουτήρες εκείνης της εποχής, πράγμα που σημαίνει ότι κατά κάποιο τρόπο υπολειτουργούσαν τα λουτρά για όσους επιθυμούσαν και μπορούσαν να τα επισκεφτούν.

          Ο συγγραφέας, βήμα-βήμα, φτάνει στην ανακαίνιση των λουτρών από τον Δήμο Ηραίας. Πρώτη δουλειά της νέας δημοτικής πλέον αρχής ήταν να δρομολογήσει και υλοποιήσει εξυγιαντικά έργα των λουτρών, και το 1999 η εκμετάλλευση βγήκε σε δημοπρασία με ανάδοχο-εκμισθωτή τον Διονύση Δημ. Γαβρά και μίσθωμα 8.001.000 δρχ. Το 2000, ο δήμαρχος Ηραίας Σταύρος Χριστόπουλος, εισηγήθηκε στο δημοτικό συμβούλιο: «Γνωρίζετε όλοι ότι ο Δήμος μας πέρυσι και φέτος δαπάνησε για τον εκσυγχρονισμό του Υδροθεραπευτηρίου το ποσό των 80.000.000 δρχ. και δεν μπορεί ένας ιδιώτης να εκμεταλλεύεται με το γνωστό και απαράδεκτο τρόπο μία τέτοια επιχείρηση, κτλ.».

Με μπροστάρη τον δήμαρχο Σταύρο Χριστόπουλο και το δημοτικό συμβούλιο, προχώρησαν τα Λουτρά και στη συνέχεια παραδόθηκαν στην καινούργια δημοτική αρχή του Δήμου Γορτυνίας. Από τη στιγμή που ανέλαβε ο Δήμος (Ηραίας & Γορτυνίας) την ομαλή λειτουργία τους, οι λουόμενοι απολάμβαναν το λουτρό τους και τις υπηρεσίες από το έμπειρο και εργατικό προσωπικό των λουτρών. Ο απερχόμενος δε δήμαρχος Γορτυνίας Γιάννης Γιαννόπουλος, παραδίδει στην νέα δημοτική αρχή ένα σημαντικό έργο άξιο λόγου.

Το βιβλίο αυτό του Σωκράτη Μάσσια, το μοναδικό άλλωστε για τις ιαματικές πηγές των Λουτρών Ηραίας, αποτελεί πλέον ένα αληθινό διαμάντι για την ξεχασμένη πλευρά της Αρκαδίας, την Ηραία. Όμως, ας παρακολουθήσουμε καλύτερα τον ίδιο τον συγγραφέα σε ένα απόσπασμα από τον επίλογό του:

«Το ταξίδι στη διαχρονική πορεία των Ιαματικών λουτρών Ηραίας, όπως ανωτέρω στοιχειοθετείται και περιγράφεται, δεν ολοκληρώθηκε για τον γράφοντα, απλώς έγινε η αρχή, που μέχρι σήμερα δεν υπήρχε. Τώρα δημιουργήθηκε και τίθεται στη διάθεση του οποιουδήποτε ερευνητή του μέλλοντος, ο οποίος θα έχει να απαντήσει και να στηριχτεί στέρεα πάνω σ’ αυτά που ο γράφων μπόρεσε να στοιχειοθετήσει.

Και αυτό, φαντάζομαι, δεν είναι λίγο … Η αρχαία ρήση -Αρχή ήμισυ παντός- που συναντάται στον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη αλλά και σε πολλούς προγενέστερους (Όμηρο, Ησίοδο) και μεταγενέστερους συγγραφείς και διανοούμενους, είναι πάντα επίκαιρη και στην περίπτωση των Ιαματικών Πηγών Ηραίας ισχύει ακόμα πιο πολύ, για το λόγο ότι γύρω από τις Ιαματικές Πηγές των Λουτρών Ηραίας είναι θαμμένα και κρύβονται αρχαιολογικά μνημεία, η επιτακτική μελλοντική αποκάλυψη των οποίων θα δείξει ότι έχουν ως βασικό στοιχείο αναφοράς τους το φυσικό θησαυρό των Ιαματικών Πηγών. Είναι δε σίγουρο ότι οι άνθρωποι των προ-ιστορικών και ιστορικών χρόνων, που έζησαν στην περιοχή αυτή, έκαναν χρήση του φυσικού αυτού θησαυρού και για πόση και για θεραπεία».

=================

Εάν επιθυμείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο αυτό, ή όποια άλλη πληροφορία, επικοινωνήστε με τον συγγραφέα Σωκράτη Μάσσια στο τηλ: 26210-34155 ή στο email του: socratis.massias at gmail dot com 

Βασίλης Κ. Αναστασόπουλος