Λίγα λόγια για "τους βοσκούς της συμφοράς" ...

Ο κινηματογράφος, απ’ ό,τι λένε, είναι η τέχνη της ψευδαίσθησης. Τούτο, μάλλον είναι αληθές, εφόσον και η κβαντική φυσική τον φέρνει ως ένα απλό παράδειγμα  matrix. Παρόλο που γνωρίζουμε πως ό,τι θα δούμε στο πανί είναι ψεύτικο, τεχνητό, εν τούτοις μας ελκύει. Η ιστορία που ξετυλίγεται μπροστά μας, μπορεί κάποτε να συνέβη, μπορεί όχι, όμως η πλοκή του έργου, η τέχνη του ηθοποιού, τα σκηνικά -φυσικά ή τεχνικά-, τα ρούχα των εμπλεκόμενων στην ιστορία, και σε αυτά αν προσθέσουμε την τέχνη του σκηνοθέτη, όλα αυτά που περνάνε εμπρός από τα μάτια μας, μας δημιουργούν χαρά, γέλιο, κλάμα, πόνο, θλίψη, οργή, περηφάνια, ντροπή. Σωρός τα συναισθήματα που φουντώνουν μέσα μας από το μη υπαρκτό, το ψευδές.

Όταν πηγαίνεις στον κινηματογράφο έχοντας επίγνωση του τι ακριβώς είναι, τα συναισθήματα που θα τρέξουν σαν το νερό από μέσα σου, αρχίζουν και τελειώνουν παρακολουθώντας την αρχή και φτάνοντας ως το τέλος του έργου. Αν, με το τέλος του έργου δεν σταματήσουν να πάλλονται τα συναισθήματα, τότε ο θεατής έχει μάλλον προβλήματα ψυχολογικά, είναι ασταθής, και συνεχίζει να ζει στον κόσμο των ψευδαισθήσεων. Ευτυχώς όμως, δεν είναι μόνος του, διότι στον καιρό μας -που είναι συγκλονιστικός από κάθε άποψη- στον ίδιο πλαστό κόσμο ζουν δισεκατομμύρια συνάνθρωποί μας. Ας μην παραπονιόμαστε λοιπόν.  

Έτσι, και η ιστορία «των βοσκών της συμφοράς» που προβλήθηκε στο Ψάρι στις 16 Αυγούστου 2019, μπορεί να συνέβη στην παλιά Ελλάδα (την άγνωστη για τους περισσότερους από εμάς), μπορεί και όχι. Ο σκηνοθέτης, εν προκειμένω ο Νίκος Πατατάκης, πίσω από τον φακό που βρίσκεται και καθοδηγεί τους ηθοποιούς του, είναι και αυτός καλλιτέχνης, δημιουργός αποκομμένων πλάνων, που τα συνθέτει στη συνέχεια και φτάνει σε εμάς ένα ενιαίο αποτέλεσμα, μία ιστορία πικρή ή γλυκιά. Ο κάθε θεατής, θα εισπράξει κάτι εντελώς διαφορετικό από έναν άλλο θεατή, ένας θα καταλάβει την ιστορία που είδε και ένας άλλος δεν θα την καταλάβει. Αυτό λογικό είναι, το παράλογο ξεκινά όταν αυτός που δεν κατάλαβε, αρχίζει και δαιμονοποιεί. Αν φύγουμε από τον κινηματογράφο και πάμε στη ζωή την πραγματική, το ίδιο δεν συμβαίνει; Πάντοτε αυτός που δεν καταλαβαίνει κάτι, δεν το δαιμονοποιεί; Δεν το χαρακτηρίζει με σκαιό τρόπο; Με απαξίωση;

Το έργο αυτό, το έχω δει, αν κα στην Ελλάδα προβλήθηκε μόνο μία φορά από την ΕΡΤ, και μάλιστα, η προβολή είχε γίνει αργά κατά το ξημέρωμα για να μη την δει κανείς! Μπορώ να πω με βεβαιότητα, πως ούτε εγώ το κατάλαβα το έργο. Δεν το δαιμονοποιώ όμως, δεν το στήνω στον τοίχο για να το εκτελέσω. Διάκρινα σε αυτό στοιχεία αρκετά όμως, που με έκαναν να το κατατάξω στα έργα εκείνα που μπορούν, που έχουν τη δύναμη να μείνουν στο διάβα του χρόνου. Μπορώ να πω, δίχως φόβο και πάθος (που λένε!), ότι, από το έργο αυτό απουσιάζει εντελώς το συναίσθημα! Αν αυτό ισχύει και δεν είναι μόνο η δική μου υποκειμενική άποψη, τότε πράγματι, το έργο αυτό, από την σκοπιά αυτή και μόνο, της απουσίας δηλαδή συναισθημάτων, κατατάσσεται πολύ ψηλά στον κατάλογο των αριστουργημάτων της 7ης όπως την λένε τέχνης.

          Δυστυχώς, δεν μπόρεσα να βρεθώ την ημέρα της προβολής της ταινίας αυτής στο Ψάρι. Όχι μόνο για το έργο, αλλά και για όλο το σκηνικό έξω από αυτό. Στον περίβολο του Αγιάννη του Πρόδρομου, αμφιθεατρικά καθισμένος, από πάνω μου να με ραίνουν τα αστέρια του γαλαξία μας, από κάτω οι ανάσες του βορειά, απέναντί μου στο πανί, οι αλλοτινές βουκολικές εικόνες. Και σε όλα αυτά η παντελής απουσία συναισθημάτων. Μαγικές στιγμές, που δεν τις έζησα, μακαρίζω όμως τους λιγοστούς Ψαραίους που ήσαν εκεί!

          Αξίζει νομίζω να κάνω και μία αναφορά στους συντελεστές της προβολής της ταινίας. Ήταν η πρώτη φορά που στο Ψάρι, σε χώρο ειδυλλιακό προβλήθηκε ένα τέτοιο έργο και όχι ας πούμε η «υπολοχαγός Νατάσα» που είχε πολύ δάκρυ, έρωτα, ηρωισμό, εθνική περηφάνια! Και αυτό οφείλεται στον Σύλλογο Ηραιατών Κορινθίας, έναν μικρό κατά τον αριθμό σύλλογο, που βλέπει όμως ότι ο πολιτισμός μπορεί να εκφραστεί με πολλούς τρόπους και όχι μόνο με το διαλυμένο από τους μουσικούς δημοτικό τραγούδι των πανηγυριών.

          Αξίζει τέλος να αναφέρω τα μέλη του Δ.Σ. του συλλόγου των Ηραιατών Κορινθίας, διότι οι εκδηλώσεις τους είναι πάντοτε πολύ προσεγμένες, και ίσως να γνωρίζουν ότι δεν θα αρέσουν σε πολύ κόσμο. Είναι εκδηλώσεις που στέκονται μακριά από «άρτους και θεάματα» που τόσο έχει ανάγκη ο νεοέλληνας για να «λειτουργήσει».

          Το πενταμελές Δ.Σ. αποτελούν οι Γιάννης Δημ. Καλκανάς (Ψάρι), Μαρίνος Αντωνόπουλος (Λυσσαρέα), Γιάννης Λιακόπουλος (Σαρακίνι), Δημήτρης Μαρκόπουλος (Σαρακίνι) και Παναγιώτης Μακρής (Κοκκινορράχη).

 

Αν και δεν ήμουν εκεί, στην προβολή, σαν Ψαραίος, τους ευχαριστώ.

 

 

 

 

 

 

Βασίλης Κ. Αναστασόπουλος