Ψάρι Ηραίας - Αρκαδίας

Παραχωρητήρια γής στο Ψάρι

• 
• 

Λεπτομέρειες

Δημοσιεύτηκε στις Κυριακή, 30 Αυγούστου 2020 17:35

Εμφανίσεις: 1069

ΠΑΡΑΧΩΡΗΤΗΡΙΑ ΕΘΝΙΚΩΝ ΓΑΙΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΣΤΟ ΨΑΡΙ ΗΡΑΙΑΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ

(ΑΝΑΤΥΠΟ)

 

Περιήλθε στα χέρια μου ένα ΑΝΑΤΥΠΟ από τα Πρακτικά του Δ΄ Συνεδρίου Αρκαδικών Σπουδών (Τρίπολις 1-2 Νοεμβρίου 2013 και Δημητσάνα 3 Νοεμβρίου 2013), Τ. Β΄ (2019), με τον παραπάνω τίτλο.

Πρόκειται για μια ερευνητική-ιστορική εργασία 110 σελίδων του ερευνητού Βασιλείου Κων. Αναστασόπουλου και της ιστορικού Μάρθας Αθ. Ισαακίδη.

Οι δυο φιλίστορες και φιλότιμοι συντάκτες της παραπάνω εργασίας ανέτρεξαν σε μια πλούσια βιβλιογραφία, ελληνική και ξένη, μελέτησαν διάφορες πτυχές του γαιοκτησιακού και κτηματογραφικού ζητήματος, πριν και μετά  την επανάσταση του ’21, και μας παρέδωσαν ένα πολύ ενδιαφέρον ιστορικό πόνημα, μέσα από το οποίο πληροφορούμεθα πολλά και διάφορα για το γαιοκτησιακό καθεστώς και τη φορολογική πολιτική που εφαρμοζόταν τότε σε χριστιανικές και πρώην μουσουλμανικές γαίες καθώς και για το πρόγραμμα διανομής γης που είχε ξεκινήσει επί των ημερών του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος, του Ιωάννη Καποδίστρια, και συνέχισε να απασχολεί την ελληνική πολιτεία για πολλά πολλά χρόνια.

Ο Καποδίστριας είχε δείξει μεγάλο ενδιαφέρον για τη διευθέτηση των εθνικών γαιών και επί των ημερών του συγκεντρώθηκαν αρκετά στοιχεία (δεδομένα) που θα διευκόλυναν τη διανομή τους, κατά δικαιότερο τρόπο, σε διάφορες κατηγορίες Ελλήνων πολιτών. Ο ίδιος είχε ενθαρρύνει τους Έλληνες τοπικούς διοικητές να εμμείνουν στην αναγκαιότητα της κτηματογράφησης, ένα θέμα που ταλανίζει τον τόπο μας μέχρι σήμερα.

Οι συγγραφείς αναφέρονται στα Δάνεια με υποθήκη τις εθνικές γαίες καθώς και στην υπόσχεση του Κράτους για ανταμοιβή των αγωνιστών της Επανάστασης, μέσω διανομής εθνικών γαιών, εξειδικεύοντας αυτή την ανταμοιβή σε στρέμματα γης για τον καθένα αγωνιστή, ανάλογα με τον χρόνο της στρατιωτικής του υπηρεσίας.

Κάνουν λόγο για τα φαλαγγίτικα παραχωρητήρια γης στους αγωνιστές και άλλους δικαιούχους, αναφερόμενοι και στις διάφορες δυσκολίες που παρουσιάζονταν, ώσπου κάποιος να καταστεί κύριος και νόμιμος κάτοχος μιας γαίας.

Σκοπός των συγγραφέων ήταν ασφαλώς να δώσουν στον αναγνώστη του πονήματός τους μια εικόνα της επικρατούσας γαιοκτησίας κατά τα χρόνια της επανάστασης και μεταγενέστερα, αλλά κυρίως να μας καταστήσουν, και προπάντων τους συμπατριώτες τους αναγνώστες, ενήμερους της κατάστασης που δημιουργήθηκε στο χωριό καταγωγής τους, το ΨΑΡΙ ΗΡΑΙΑΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ, μετά την καθιέρωση των Παραχωρητηρίων του 1871 και εφεξής.

Εξειδικευμένη εικόνα της επικρατούσας γαιοκτησίας στο χωριό τους μάς παρέχει μια επιστολή του Ψαραίου αγωνιστή του 1821, του Ιωάννη Αναστασόπουλου, προγόνου του ερευνητού-συγγραφέως Βασ. Αναστασόπουλου, προς το Υπουργείο Οικονομικών, γραμμένη τον Απρίλιο του 1853, η οποία δημοσιεύεται στις σελίδες 384-385 του μνημονευθέντος Ανατύπου.

Οι αξιέπαινοι ερευνητές και συντάκτες του παραπάνω αναφερομένου πονήματός τους ανατρέχοντας στο Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τραπέζης Ελλάδος, αριθμός φιλμ 49, παραθέτουν Πίνακες Παραχωρητηρίων γης που αφορούν το χωριό τους, το ΨΑΡΙ ΗΡΑΙΑΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ, και τους φιλοξενούν στην ενδιαφέρουσα εργασία τους.

Σε αυτούς τους Πίνακες διαβάζουμε το ονοματεπώνυμο κατόχων γης, τα στρέμματα που αναλογούν στον καθένα, την οριοθεσία και το τοπωνύμιο που προσδιόριζε τη θέση του κάθε αγρού και για κάποιες γαιοκτησίες και την αξία τους.

Αρκετοί αγροί φέρουν και σήμερα το ίδιο τοπωνύμιο που αναγραφόταν στα Παραχωρητήρια και αρκετοί σημερινοί κάτοχοί τους ανήκουν στο ίδιο γενεαλογικό δέντρο των παλαιών ιδιοκτητών.

Η αναφορά των συγγραφέων στη συγκεκριμένη περίπτωση θεωρώ πως θα ικανοποιήσει ιδιαίτερα τους Ψαραίους αναγνώστες και θα απονείμουν τον δίκαιο έπαινο στους φιλόπονους συγγραφείς, γιατί με τα στοιχεία που έφεραν στη δημοσιότητα για το χωριό τους – άγνωστα ασφαλώς στους πολλούς – όχι μόνο αναβίωσαν πρόσωπα και πράγματα και πλούτισαν την ιστορία του, αλλά παράλληλα δίνουν και την ευκαιρία-αφορμή και σε άλλους συμπατριώτες τους να συνεχίσουν την έρευνα και μελέτη και σε άλλους τομείς της ιστορίας του χωριού τους και να προσθέσουν σε αυτήν και το δικό τους ιστορικό-λαογραφικό πετραδάκι.

Το περιεχόμενο του μνημονευομένου ανατύπου κυκλοφορεί πλέον ως αυτόνομη εργασία και αποτελεί σπουδαίο γραπτό ντοκουμέντο ιστορίας και γνώσης για τους απανταχού Ψαραίους. Και είναι τούτο το ευχάριστο αποτέλεσμα της μεγάλης αγάπης των συγγραφέων για το χωριό τους, γι’ αυτό και τους αξίζουν πολλά και θερμά συγχαρητήρια. Μπράβο τους.

 

Ιωάννης Ηλ. Νικολακόπουλος

=============

Για να διαβάσετε ολόκληρο το ανάτυπο (αν το επιθυμείτε), 70 σελίδων, ανοίξτε τον κάτωθι σύνδεσμο:

http://opsarion.gr/images/gallery/paraxoritiria.psari.pdf

 

 

 

 

Opsarion.gr