Θεόδωρος Κ. Τρουπής

Θεόδωρος Κ. Τρουπής

 

 

Την Κυριακή 22 Ιουνίου 2008 τα χώματα της Κάτω Αχαγιάς σκέπασαν για πάντα το φθαρτό σκήνωμα του συμπατριώτη μας Θόδωρου Κ. Τρουπή. Ο θάνατός του έβαλε οριστικό τέρμα σε μια πνευματική και λογοτεχνική πορεία, που ήταν όσο λίγες γόνιμη, δημιουργική και παραγωγική, δημιουργώντας στα αρκαδικά και ελληνικά Γράμματα ένα δυσαναπλήρωτο κενό. Η προσφορά του Θόδωρου Κ. Τρουπή στην παιδεία και τη λογοτεχνία της πατρίδας μας είναι μεγάλη!

Φωτισμένος δάσκαλος στο χώρο της Δημοτικής εκπαίδευσης, ταλαντούχος και εμπνευσμένος λογοτέχνης, αθόρυβος και παραγωγικός εκδότης, πολυγραφότατος και ακούραστος συγγραφέας και ευπροσήγορος και ταπεινόφρων άνθρωπος, ο εκλιπών άφησε λαμπρό το στίγμα της φωτεινής του πορείας. Πολύπειρος και πολύπαθος, στερημένος πολλά, αλλά πλούσιος σε εμπειρίες, με πιο δυνατές και οδυνηρές αυτές της παιδικής του ορφάνιας, του πολέμου του 1940, της Κατοχής και του αδελφοκτόνου Εμφύλιου, απέκτησε τη βαθειά γνώση και τη σοφία της ζωής και των «ανθρωπείων». Τα νεανικά του βιώματα, αναπλασμένα δημιουργικά από το γνήσιο λογοτεχνικό του ταλέντο, απετέλεσαν την πρώτη ύλη όλου του τεράστιου σε ποσότητα και ανώτερου σε ποιότητα πνευματικού έργου του

Γεννημένος στου Σέρβου Γορτυνίας το 1932, φοίτησε στο Γυμνάσιο Λαγκαδίων και στη συνέχεια στην Παιδαγωγική Ακαδημία Τριπόλεως. Το 1952 διορίστηκε δάσκαλος στην περιφέρεια Ελασσόνας και την ίδια εποχή έκανε δειλά την εμφάνισή του σε διάφορα έντυπα, με στίχους και πεζογραφήματα. Το έτος 1957 εξέδωσε την πρώτη ποιητική του συλλογή «Τα πρώτα φύλλα», και δύο χρόνια αργότερα το ηθογραφικό πεζογράφημα «΄Ανθρωποι της σκαλωσιάς», ενώ το 1960 κυκλοφόρησε η ποιητική του συλλογή «Λειψά όνειρα». Ήδη με τα πρωτόλεια αυτά έδειξε ότι διέθετε μεγάλες λογοτεχνικές δυνατότητες και ότι θα κατακτούσε στο μέλλον μια κορυφαία θέση στον νεοελληνικό «Παρνασσό», όπως και πράγματι έγινε.  

Τέσσερις είναι οι τομείς, όπου κατά κύριο λόγο εκδηλώθηκε με μεγάλη επιτυχία το λογοτεχνικό ταλέντο του Θόδωρου Κ. Τρουπή: Η ποίηση, η πεζογραφία, η παιδική λογοτεχνία και η λαογραφία.

Στο χώρο της ποίησης υπηρέτησε με την ίδια επιτυχία τόσο την παραδοσιακή όσο και τη μοντέρνα ποίηση. Διακρίθηκε ιδιαίτερα στην παραδοσιακή ποίηση, με άψογους τεχνικά στίχους, πλούσιες ομοιοκαταληξίες και ποικίλο λυρικό ή φιλοσοφικό περιεχόμενο. Ήταν βιρτουόζος του σονέτου και του χάϊ κού, δύσκολων ειδών, από τα οποία φιλοτέχνησε μερικές εκατοντάδες με αφάνταστη ευκολία. Οι κυριότερες ποιητικές συλλογές του είναι: «Προς εαυτόν» (1982), «Μετοικεσία» (1992), «Τα αλφαβητάρια των Χάι-Κου» (1993) «Λιανοτράγουδα» (1993), «Μητέρες» (1994, 2001), «Ερωτική φαρέτρα» (1998), «Φθινοπωρινά» (συγκεντρωτική έκδοση πολλών ανέκδοτων ποιητικών συλλογών, 2004) και «Σιμιοματάριο πρότο» και «Σιμιοματάριο δέφτερο» (2007), τα ιδιόρρυθμα ορθογραφικά κύκνια άσματά του.

Στο χώρο της πεζογραφίας ο Θόδωρος Κ. Τρουπής ξεδίπλωσε και ανέδειξε όλες τις δυνατότητές του. Ασχολήθηκε με το διήγημα, τη νουβέλα και το μυθιστόρημα. Εκεί όμως όπου κυριολεκτικά διέπρεψε, αναδειχθείς ένας από τους καλύτερους σπεσιαλίστες αυτού του είδους στη χώρα μας, ήταν το διήγημα. Δεν είναι υπερβολή αν τον χαρακτηρίσει κανείς Άντον Τσέχωφ της Ελλάδας! Με απίθανη μαεστρία έπλεξε τις περίτεχνες «ιστορίες» του! Με λιτότητα και ζωντάνια κατόρθωσε να αναστήσει έναν ολόκληρο κόσμο και μια ολόκληρη εποχή! Με διεισδυτικότητα ανατόμου μπήκε στην ψυχή των ηρώων του, εξιχνίασε τα βάθη και τα πάθη της και με τέχνη τα τοποθέτησε ως υπόβαθρο των πράξεων και των συμπεριφορών τους. Ο Τρουπής κατάφερε να ξεπεράσει την απλή ηθογραφία και να δημιουργήσει μικρά ψυχολογικά και κοινωνικά αριστουργήματα.

Συλλογές διηγημάτων έχει γράψει πολλές: «Σέπαλα θύμησης» (1980), «Το λαούτο του Κωσταντή» (1982), «Η συμφωνία της ερημιάς» (1990), «Τα παράσημα» (1997), «Αναδρομικά» (2000). Είναι όλες μικρές ιστορίες ανθρώπινων παθών, χυμώδεις, γεμάτες νοσταλγία, ανθρωπιά, πόνο, που δεν διστάζουν να προβάλουν ακόμα και τη σκληρή όψη της ελληνικής επαρχίας, ιδίως κάτω από τις εξαιρετικές συνθήκες της ξενικής κατοχής και του αδελφικού αλληλοσπαραγμού. Όλα τα διηγήματά του είναι εικόνες και μαρτυρίες μιας βασανισμένης και τυραγνισμένης γενιάς, μιας πολύπαθης και χαοτικής εποχής, που παρέπαιε σε δύσκολους καιρούς χωρίς σταθερά ηθικά αντιστύλια. Το ίδιο σκληρό είναι και το ένα από τα «μυθιστορήματα» που έγραψε («Ιοκάστη», 2004), γιατί το άλλο («Συμέλα», 2003) είναι σαφώς ερωτικό.

Δεκάδες είναι τα παιδικά και σχολικά βιβλία που έγραψε. Ιδιαίτερα οι παιδικές ποιητικές συλλογές του είναι γεμάτες τρυφερότητα και ευγένεια αισθημάτων. Να μερικές: «Κρινάνθια» (1966), «Θυμάρια» (1979), «Κοράλλια» (1980), «Πασχαλίτσες» (1998), «Τα παιδικά» (1998), «Τα τραγούδια της Χριστιάνας» (2000), και πολλά άλλα. ΄Εγραψε ακόμα θεατρικά έργα για παιδιά, όπως το πολυσέλιδο «Η χαρά του παιδιού» (1980), τετράδια γραμματικής και πατριδογνωσίας, «Σχολικό Εορτολόγιο», «Μαθητικό Ημερολόγιο», και πολλά άλλα.

Μεγάλο μέρος της ζωής του αφιέρωσε στη συγκέντρωση λαογραφικού και γλωσσικού υλικού από του Σέρβου και την γύρω περιοχή. Το έτος 1959 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών και από τη Γλωσσική Εταιρεία για την πλούσια λαογραφική συλλογή του, που μαζί με προϊόντα μεταγενέστερης λαογραφικής συγκομιδής δημοσιεύτηκε σε επτά πολυσέλιδους τόμους με το χαρακτηριστικό τίτλο «Σκαλίζοντας τις ρίζες μας, Σέρβου».

Από τις θετικότερες συμβολές του στην υπηρεσία και καλλιέργεια των Γραμμάτων στη νεοελληνική κοινωνία θα πρέπει να θεωρηθεί η επί σειρά 21 ετών έκδοση του τριμηνιαίου περιοδικού «Μοριάς», ποικίλου περιεχομένου (ιστορικού, λαογραφικού και λογοτεχνικού). Στα 84 τεύχη του δημοσιεύτηκαν εκατοντάδες συνεργασίες φτασμένων λογοτεχνών, βρήκαν όμως φιλόξενο βήμα και πολλοί πρωτοεμφανιζόμενοι νέοι. Ιδιαίτερη αξία έχουν τα ειδικά αφιερώματα του περιοδικού σε νεοέλληνες λογοτέχνες, με πρώτο αφιέρωμα στον αξέχαστο Τάκη Δόξα και τελευταίο στην συμπατριώτισσά μας ποιήτρια Ελένη Ηλιοπούλου –Ζαχαροπούλου.

Το γράψιμο ήταν έκφραση ζωής για τον αείμνηστο φίλο μου Θόδωρο Κ. Τρουπή. Ήταν η ανάσα του και η μεγάλη αγάπη του. Έγραψε ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς: την τοπική ιστορία του Μετοχίου Αχαΐας, λαϊκούς μύθους και ανέκδοτα, Ονειροκρίτες, Καζαμίες, αισθητικά δοκίμια, ταξιδιωτικές εντυπώσεις και πολλά άλλα. Αν δεν έφευγε σχετικά πρόωρα, είναι βέβαιο ότι θα μας έδινε και πολλούς άλλους ώριμους καρπούς του εξαιρετικά γόνιμου πνεύματός του.

 

 

 

 

 

 

Ηλίας Γιαννικόπουλος