Δύο μήνες στο χωριό - εκδηλώσεις της Αδελφότητας και άλλα τινά ...

Δυό μήνες στο χωριό …

Τώρα που κάθομαι να γράψω το άρθρο αυτό και να μιλήσω για την καλοκαιρινή δίμηνη παραμονή μου στο Ψάρι, ο ήλιος έδυσε στην ώρα του χαρίζοντας τα σπάνια χρώματά του και «πηγαίνει» να χαρίσει φως δυτικότερα, κατά τον Ατλαντικό και την Αμερικάνικη Ήπειρο. Γυροβολιές κάμει η Γη γύρω από τον εαυτό της και γύρω από τον ήλιο, μα στην αντίληψή μας αλλιώς δείχνουν τα πράγματα. Να ένα απλό παράδειγμα της πραγματικότητας που δεν αντιλαμβανόμαστε εύκολα και λέμε από συνήθεια: ο ήλιος έδυσε.

Η τελευταία καλοκαιρινή βραδιά είναι αυτή για μένα στο χωριό, αύριο -πρωί ή απόγευμα, ανάλογα με τα κέφια-, θα αναχωρήσω κι εγώ για την Αθήνα και έτσι θα γίνει και η επιθυμία μερικών καλών πατριωτών πραγματικότητα, εφόσον πολλές φορές ακούστηκαν να λένε: λίγες μέρες ακόμα έμειναν και μετά θα ησυχάσουμε, θα φύγουν. Πράγματι, οι πολλοί, οι «βάρβαροι» σαν κι εμένα θα φύγουν και πίσω θα μείνουν οι «καλοί», οι άριστοι κατά τον Πλάτωνα. Ας είναι, «βάρβαροι» και «άριστοι» χωράνε όλοι στο χωριό μας, κανείς δεν περισσεύει.

Τώρα που έδυσε ο ήλιος, η βραδιά είναι γλυκιά, το αεράκι όπως κατεβαίνει από τον Άη Λιά, διώχνει μακριά τα σύννεφα και εμφανίζονται στο ουράνιο στερέωμα τα πρώτα αστέρια του Γαλαξία μας. Ζώντας μέσα σε αυτήν την ομορφιά, η κάθε ασχήμια διαλύεται. Έτσι, με το άρθρο αυτό θα πω λίγα λόγια για όσα συνέβησαν το διάστημα αυτό στο χωριό μας, πράγματα θετικά. Τα αρνητικά που συνέβησαν -και που αποτελούν κι αυτά μέρος της ζωής-, δεν θα τα αναφέρω για έναν απλό λόγο, διότι οι άνθρωποι στην πλειοψηφία τους δεν έχουν μάθει να αναζητούν ή ν’ ακούνε την αλήθεια μα προτιμούν να την δαιμονοποιούν, έχουν μάθει να υπακούουν και όχι να εξετάζουν, έν ολίγοις, όλα καλά.

Κατά τον Ιούλιο, με λίγο κόσμο (σε σχέση με τον Αύγουστο) και μάλλον αρκετή ζέστη για τα δεδομένα του χωριού μας, οι μέρες υπήρξαν συναρπαστικές, η κάθε μία είχε μέσα της και κάτι καινούργιο, κάτι ξεχωριστό που χάριζε απλόχερα. Δεν χρειάζεται να κάμεις εσύ κάτι ιδιαίτερο για να περάσεις καλά, να κάμεις κάτι «σπουδαίο», η θετική στάση, η καλή διάθεση, αυτά τα στοιχεία από μόνα τους, καθιστούν την κάθε μέρα συναρπαστική. Διότι, αν το πάμε το πράγμα και μακρύτερα, η ζωή μας είναι συναρπαστική, μοναδική, της χρωστάμε τα πάντα και δεν μας οφείλει απολύτως τίποτε. Και η ζωή η πραγματική και όχι αυτή που εμείς έχουμε δημιουργήσει με την ιδιοτέλεια και την απληστία μας, η ζωή δηλαδή αυτή καθαυτή, «Είναι», δεν εξηγείται και δεν αναλύεται. Όταν όμως αρχίζει η ανάλυση περί ζωής από αμπελοφιλοσόφους, διανοούμενους και πάσης φύσεως θεομπαίχτες, αρχίζει η σύγκρουση, η τριβή, ο πεσιμισμός. Δίχως λοιπόν ανάλυση και προσπάθεια, οι μέρες του Ιουλίου υπήρξαν γόνιμες.

Τον Αύγουστο, κάθε μέρα που πέρναγε, το χωριό μας δεχόταν τους ανθρώπους του, τα σπίτια άνοιγαν, οι κήποι καθαρίζονταν από τα χορτάρια, οι παιδικές φωνές φανέρωναν την χαρά στο παρόν. Όλη αυτή η «φασαρία» που μέρα με τη μέρα μεγάλωνε, φούντωνε, υπήρξε «φασαρία» ευεργετική, έδινε τον τόνο της μοναδικής καθημερινότητας. Όταν τα παιδιά φωνάζουν, οι μεγαλύτεροι οφείλουν να σιωπούν, να υπακούουν στην καθαρότητα της ζωής, στο μέλλον. Τα παιδιά, αδιαμόρφωτα καθώς είναι, με τον τρόπο τους δείχνουν πάντοτε τον Δρόμο μέσα από το παιχνίδι τους. Γι’ αυτό έχουμε χρέος ν’ ακούμε τα παιδιά, ζούνε πάντοτε στο παρόν και πάντοτε πράττουν.

Την αυγουστιάτικη «φασαρία» στο χωριό μας, την οργάνωσε με άψογο τρόπο η Εύη Ιω. Γκιώνη μιάς και έφτασε στο χωριό από τις αρχές του μήνα. Με την αμεσότητα, με την ζωντάνια που την διακρίνει, με την οργανωτική σκέψη, με διάθεση και όχι με προσπάθεια, δημιούργησε στο Σχολείο έναν πολυχώρο για μικρούς και μεγάλους. Σε αυτόν τον χώρο κάθε βράδυ τα παιδιά βίωναν την πραγματικότητα μέσα από το παιχνίδι τους και παραδίπλα, οι «μεγάλοι» από συνήθεια και μόνο, μιλούσαν για το παρελθόν, πίνοντας αναψυκτικά, τσίπουρα, κρασιά, καπνιστά αλκοολούχα ποτά, ή πάλι γεύονταν εδέσματα συνοδευτικά που έφτιαχνε με μεράκι η καλή τους διάθεση. Το ψυγείο του Σχολείου ήταν πάντοτε γεμάτο από την φροντίδα του πρόεδρου της κοινότητας Κώστα Μαρ. Πανουσόπουλου, της Εύης Γκιώνη, του Δημήτρη Γ. Γκιώνη, του Γιάννη Γ. Γκιώνη, της Μαρίνας Στασινοπούλου και άλλων πατριωτών. Αποκορύφωμα δε των παιδικών εκδηλώσεων στο σχολείο υπήρξε το «γκλίτσα γκόλφ», αρχαίο άθλημα βουκολικό και καθαρά αρκαδικό που το πήραν στη συνέχεια οι βασιλικοί οίκοι της Ευρώπης και το έκαμαν άθλημα ελιτίστικο.

Σε όλο αυτό τα διάστημα του Αυγούστου (αλλά και του Ιουλίου), ο πρόεδρος της Κοινότητας φρόντισε για την επάρκεια νερού (μιάς και αυτό είναι λιγοστό), φρόντισε για τον καθαρισμό του κεντρικού δρόμου αλλά και των κοινοτικών από τα χορτάρια με την αρωγή του Δήμου Γορτυνίας, άλλαξε όπου χρειάστηκε τις καμένες λάμπες της ΔΕΗ, τα σκουπίδια συλλέγονταν στην ώρα τους, σημαιοστόλισε το χωριό τις παραμονές του Αγιάννη, γέμισε την εκκλησία με λουλούδια και γλάστρες, και αβίαστα, μπορώ να πω ότι μόχθησε όσο κανείς άλλος το δίμηνο αυτό για την ευημερία των κατοίκων του χωριού μας. Ήταν στο πόδι από το πρωί μέχρι το βράδυ, ακούραστος, πρόθυμος, εργασιομανής. Ακόμα και το διάστημα των πυρκαγιών στα κοντινά χωριά της περιοχής μας, στάθηκε στο ύψος των καθηκόντων του, ενημέρωνε συνεχώς για την πορεία της φωτιάς, φρόντισε και γέμισε δύο μεγάλες δεξαμενές νερού και τις τοποθέτησε στην πλατεία έτσι ώστε, αν η πυροσβεστική αναζητούσε νερό να έπαιρνε και από το χωριό μας. Στα δημόσια πρόσωπα έχουμε κάθε δικαίωμα να ασκούμε κριτική εφόσον η πολιτική τους μας αφορά άμεσα. Υπό το πρίσμα αυτό, της κριτικής, πιστεύω ότι ο σημερινός πρόεδρος του χωριού μας, είναι παρασάγγας ο καλύτερος απ’ όλους τους προηγούμενους, που πρόσφεραν κι αυτοί στο μέτρο που μπορούσαν, αλλά η διαφορά τους είναι χαοτική, εξαιρείται φυσικά ο πρόεδρος των προέδρων Νίκος Χ. Ζαφειρόπουλος.

Δύο μέλη του Δ.Σ. της Αδελφότητας, οι κυρίες Ρένα Κονδυλοπούλου Καλκανά και Μαρία Ιω. Πανουσοπούλου, ανέλαβαν και έστησαν (κυριολεκτικά) το λαογραφικό μουσείο που εδρεύει στο Πολιτιστικό Κέντρο του χωριού μας. Συνέλλεξαν τις προσφορές των πατριωτών αλλά και φίλων του χωριού μας και με μεράκι, με τέχνη μπορώ να πω, τοποθέτησαν με τάξη στον χώρο όλα τα εκθέματα που δείχνουν την ζωή που έφυγε και έγινε παρελθόν. Όλα αυτά τα εκθέματα φανερώνουν τον αγώνα των παλιών Ψαραίων για να λειτουργήσουν μέσα από τον καθημερινό μόχθο τους την Κοινότητά τους. Αυτήν που εμείς σήμερα έχουμε σαν τόπο παραθερισμού, τόπο ησυχίας και γαλήνης, τόπο περισυλλογής και ποιότητας ζωής. Συγχαρητήρια και στις δύο κυρίες που με αγάπη και κόπο, εργάστηκαν για την γέννηση του λαογραφικού μουσείου και έτσι το Ψάρι απόκτησε ένα ακόμα στοιχείο πολιτισμικό.

Τις τελευταίες μέρες του Αυγούστου, οι ρυθμοί στο χωριό μας γίνονται εντατικοί από την πλευρά της Αδελφότητας μιάς και αυτή φροντίζει εδώ και δεκαετίες και διαχειρίζεται με άριστο πάντοτε τρόπο τις εκδηλώσεις προς τιμή του πολιούχου Αγιάννη του προδρόμου που γιορτάζει στις 29 Αυγούστου. Πριν από την Αδελφότητα, υπήρχαν τα μαγαζιά του χωριού που είχαν την διαχείριση του πανηγυριού στον χώρο της εκκλησίας. Εδώ και χρόνια όμως, δεν είναι μόνο το πανηγύρι αλλά και άλλες εκδηλώσεις που έχει αναλάβει η Αδελφότητα και πάντοτε με επιτυχία. Μην ξεχνάμε ότι και το λαογραφικό μουσείο δικό της έργο είναι.

Σε πλήρη απαρτία το Δ.Σ της Αδελφότητας, όλες αυτές τις μέρες, εργάζεται ακούραστα έτσι ώστε να ετοιμάσει τον χώρο του κυλικείου και τον περιβάλλοντα χώρο αυτού, να είναι έτοιμος, καθαρός, και να δεχτεί τους πατριώτες αλλά και φίλους από γειτονικά χωριά. Δεν είναι εύκολη ούτε η δουλειά αυτή, απαιτεί πολλές ώρες καθημερινής εργασίας, άγχος για το καλύτερο.

Πράγματι, η Αδελφότητα, συνεπικουρούμενη και από πατριώτες, εργάστηκε με επιμέλεια, μεθοδικά και πρόσφερε στους παρισταμένους όχι μόνο εκλεκτά εδέσματα αλλά και την πεποίθηση ότι το χωριό αυτό είναι άξιο για πολλά πράγματα. Λόγω των περιορισμών της πανδημίας (ή επιδημίας αν την προτιμάτε κάποιοι άλλοι), οι αγώνες δρόμου επί ανωμάλου εδάφους δεν πραγματοποιήθηκαν. Επίσης, δεν υπήρξε ζωντανή ορχήστρα για να παίξει δημοτική μουσική όπως άλλες χρονιές, ούτε φυσικά χορός. Με ασφάλεια όμως, όπως άλλωστε απαιτείται, ο χώρος του χορού, της πανηγυρίστρας δηλαδή, χρησιμοποιήθηκε για την τοποθέτηση τραπεζιών ώστε να υπάρχουν ασφαλείς αποστάσεις στους παρισταμένους. Στα εδέσματα, η βραστή γίδα είχε (και έχει) τον πρώτο λόγο, όχι μόνο της παράδοσης αλλά και διότι την έφτιαξαν με τέχνη ζηλευτή. Όταν βλέπεις το καζάνι στη φωτιά, όταν παρακολουθείς όλη τη διαδικασία μέχρι η γίδα να φτάσει στο τραπέζι προς βρώση, άθελα σου, χωρίς σκέψεις περιττές, γίνεσαι μέρος όλης αυτής της διαδικασίας. Κοινωνείς την παράδοση δίχως να της δίνεις φόρτιση συναισθηματική.

Όλη αυτή η υπαίθρια καλοκαιρινή συνάθροιση κάτω από τα βαθύσκια πουρνάρια και δίπλα από τους σφραγισμένους αρχαίους τάφους -δείγμα συνεχούς ζωής στον χώρο-, κράτησε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Στο μεσοδιάστημα, μετά την κατανάλωση της γευστικότητας γίδας και των υπολοίπων εδεσμάτων, η κυρία Μαρία Ιω. Πανουσοπούλου (μέλος του Δ.Σ. της Αδελφότητας, πρόσφερε σε όλους τους παρευρισκομένους γαλόπιτα (γαλατόπιτα) φτιαγμένη με μεράκι από την ίδια που ήταν νοστιμότατη. Η κυρία Αντωνία Πανουσοπούλου (σύζυγος του προέδρου της Κοινότητας), πρόσφερε επίσης γλυκό κέικ που έφτιαξε κι αυτή με τέχνη κι αγάπη. Την εξυπηρέτηση όλων των παρευρισκομένων -που ήσαν μάλιστα αρκετοί για τα δεδομένα των περιορισμών-, βοήθησαν με την εργατικότητά τους εκτός από την Μαρία Πανουσοπούλου, την Αντωνία Πανουσοπούλου και την Εύη Γκιώνη και η Κόνι Μπράβου, ο γιός της και ο έχων το γενικό πρόσταγμα εντός του κυλικείου, ο ακούραστος Γιάννης Δημ. Καλκανάς (αντιπρόεδρος της Αδελφότητας), μιάς και νωρίτερα είχε επιμεληθεί την δύσκολη και πολύωρη διαδικασία του βρασίματος της γίδας, συνεπικουρούμενος από τον Νικήτα Μπράβο. Στα σουβλάκια που συνόδευαν το γιορτινό και λιτό τραπέζι, ρόλο ψήστη είχαν αναλάβει ο πρόεδρος της Κοινότητας και ο Νικήτας Μπράβος. Στο ταμείο, η κυρία Ρένα Κονδυλοπούλου Καλκανά (μέλος του Δ.Σ. της Αδελφότητας), πρόσφερε σημαντική βοήθεια στον ταμία της Αδελφότητας. Εάν μου διαφεύγει κανείς που δεν τον αναφέρω ας με συγχωρήσει.

Την γιορτινή συνάθροιση προς τιμή του Αγιάννη του πρόδρομου, τίμησαν με την παρουσία τους και δύο μέλη του Δ.Σ. του Δήμου Γορτυνίας, ο Πέτρος Ζούνης και ο Βασίλης Παπαγιάννης (αντιδήμαρχος Κοντοβάζαινας) και τους καλωσόρισε ο πρόεδρος της Αδελφότητας, που μάλιστα, σε έναν πολύ σύντομο λόγο του είπε επίσης: σας παρουσιάζω την Εύη Ιω. Γκιώνη, την μελλοντική πρόεδρο της Αδελφότητας.

Ανήμερα του Αγιάννη στις 29 Αυγούστου, η καμπάνα πρέπει να βάρεσε στην ώρα της αλλά μάλλον την άκουσαν οι λίγοι διότι οι πολλοί -οι ξενύχτηδες- ξύπνησαν αργότερα. Τον χώρο γύρω από τον ναό φρόντισε ο πρόεδρος της Κοινότητας και στολίστηκε με γλάστρες και λουλούδια. Μετά το πέρας της λειτουργίας, ο Γιάννης Δημ. Καλκανάς ανέλαβε να διεκπεραιώσει την συνήθεια της δημοπρασίας των 3 κουλούρων, η πρώτη χειροποίητη, φτιαγμένη με μεράκι από την Γεωργία Νικ. Αναστασοπούλου, προσφορά προς την εκκλησία και οι άλλες δύο προσφορά πρός την Αδελφότητα από τον Μαρίνο Κ. Πανουσόπουλο και τον πρόεδρο της Κοινότητας Κώστα Μ. Πανουσόπουλο αντίστοιχα. Μετά το πέρας της δημοπρασίας των κουλούρων, ο παπά Κώστας -αν και αργοπορημένος διότι έκανε μερικά τρισάγια στο κοιμητήριο-, διεκπεραίωσε την κλήρωση από ένα κατσίκι, προσφορά του Νικήτα Μπράβου προς τον Αγιάννη. Σε όλο αυτό το διάστημα που ήταν πολύ χαλαρό, μοιράστηκαν κουλούρες, λουκουμάκια, τσίπουρο, αναψυκτικά και φυσικά νερό. Μετά απ’ όλα αυτά, φύγαμε από την εκκλησία για τα σπίτια μας, να ετοιμάσουμε το νηστήσιμο φαγητό μας.

Το απόγευμα, από τις 7 και μετά, σιγά-σιγά, οι εναπομείναντες Ψαραίοι και οι φίλοι τους, συγκεντρωθήκαμε έκ νέου στον περιβάλλοντα χώρο της εκκλησίας και του κυλικείου διότι ακολούθησε μετά τις 10.30 το βράδυ συνέχεια της γιορτής με γίδα βραστή και στη συνέχεια με τραχανά, φτιαγμένο από τον ζωμό της γίδας. Λένε κάποιοι: οι Ψαραίοι είναι όλοι καταραμένοι διότι δεν ακολουθούν τη μέρα της νηστείας. Λέω εγώ: αυτά τα λένε οι υποκριτές, εμείς, έχουμε την άδεια του Άγιου μας και παραβιάζουμε με την έγκρισή του κατά μία-δυό ώρες τη μέρα της νηστείας. Η σχέση μας με τον Αγιάννη είναι αρμονική και αιώνια, σχέση αγάπης, οπότε αυτά που λένε οι υποκριτές περί αμαρτίας, δεν μας αφορούν.  Πράγματι, μετά τις 10 το βράδυ αρχίσαμε σιγά-σιγά να κοινωνούμε τις θετικές πλευρές μιάς αρμονικής Κοινότητας. Τα γλυκά καθώς και το παγωτό υπήρξαν προσφορά της κυρίας Γεωργίας Κωνσταντοπούλου, συζύγου του προέδρου της Αδελφότητας. Τα λουκούμια που μοίρασε η Μαρία Ιω. Πανουσοπούλου, υποθέτω πως ήταν προσφορά της Αδελφότητας. Αν κάπου κάνω λάθος, συγχωρήστε με.

Να είμαστε όλοι και όλες καλά και να βρεθούμε πάλι του χρόνου στον ειδυλλιακό αυτό χώρο, να τιμήσουμε τον Αγιάννη μας -ο καθένας μας με τον δικό του τρόπο-, να τιμήσουμε με την παρουσία μας τους προγόνους μας που χάρη σ’ αυτούς έχουμε στον καταπληκτικό αυτόν τόπο τα σπίτια μας.

Συντελεστές όλων των εκδηλώσεων τις γιορτινές μέρες, ας το πω πάλι, υπήρξαν: η Αδελφότητα Ψαραίων, ο πρόεδρος της Κοινότητας, το εκκλησιαστικό συμβούλιο και όλοι οι Ψαραίοι με τις παρέες τους. Τα ποτά (μπύρες και τσίπουρα), τα αναψυκτικά και το εμφιαλωμένο νερό που υπήρχαν μερικές μέρες στο χώρο του κυλικείου και ήσαν προς ελεύθερη κατανάλωση, πρόσφερε ο πατριώτης μας Θανάσης Ισαακίδης.

 

 

 

 

 

 

Βασίλης Κ. Αναστασόπουλος